Verander de spelregels, vertraag de energietransitie!

De kans is groot dat warmtepompen volgend jaar aan strenge geluidseisen worden onderworpen. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties onderzoekt momenteel namelijk de mogelijkheid om een maximaal toegestane geluidsnorm van 40 decibel in te voeren. Dit betekent dat de warmtepomp op de erfgrens met de buren maximaal het geluid van een koelkast mag produceren.

Wanneer deze maatregel daadwerkelijk doorgevoerd wordt dan heeft dit verregaande consequenties. Niet alleen veranderen de kwalificaties voor de producenten van warmtepompen maar ook op de energietransitie en de doelstelling om alle woningen voor 2050 gasvrij te maken komt een rem te staan. Je kunt immers geen effectief (duurzaam) resultaat halen als je gedurende de transitie de spelregels blijft veranderen.

Geen herrie

De afgelopen periode is er een beeld ontstaan waarbij de lucht/water warmtepomp, ongeacht waar deze geplaatst wordt, altijd een fikse herrie maakt. Dit beeld doet echter geen recht aan de werkelijkheid. Uit onderzoek van de overheid is namelijk gebleken dat een warmtepomp in de praktijk tussen de 53 en 74 decibel aan geluid produceert. Dit staat gelijk aan de toon van een draaiende vaatwasser. De warmtepomp maakt dus geluid, geen herrie zoals vaak gesuggereerd wordt.

Deze beeldvorming heeft wel nadelige gevolgen voor het imago van deze warmtepomp, en is daarmee funest voor de energietransitie waar we momenteel middenin zitten. Als we echt willen dat alle woningen in 2050 van het gas af zijn, moeten we immers doorpakken. De warmtepomp draagt bij aan de energietransitie en zeker voor nieuwbouw is dit een goed alternatief voor de cv-ketel gebleken.

Het mag dan ook geen verrassing zijn dat er jaarlijks meer warmtepompen verkocht worden. Een gunstige ontwikkeling want een hogere omzet geeft de ontwikkelaar de kans om innovatie aan te zwengelen en zo uiteindelijk misschien stillere warmtepompen te kunnen ontwikkelen. Een ontwikkeling waar uiteindelijk iedereen baat bij heeft.

Efficiëntie aangetast

Door de spelregels echter tussentijds te veranderen, door bijvoorbeeld geluidsnormen op te leggen, worden ontwikkelaars teruggeworpen in de tijd. Het aanbod van de huidige warmtepompen voldoet namelijk niet aan de eis van maximaal 40 decibel en zal ‘erfgrens’ verder moeten worden uitgedefinieerd. Hierdoor is het haast onmogelijk om op korte termijn zowel het geluidsniveau van het product te verlagen als het product betaalbaar te houden en zo de energietransitie te stimuleren. Er is dan wel de mogelijkheid om een geluidskast om de warmtepomp te plaatsen maar deze kasten zijn eveneens prijzig. Bovendien tast het de efficiëntie van de warmtepomp aan, waardoor het nog maar de vraag is of deze op de lange termijn rendabel genoeg is om de initiële kosten terug te verdienen.

De kans dat de consumenten geen heil meer zien in de aanschaf van een warmtepomp is in bovenstaand scenario reëel. Hierdoor zullen de opbrengsten van warmtepompen dalen. In algemene zin is onzekerheid de grootste vijand van innovatie. De kans dat het vernieuwingsproces hierdoor vertraagd is dan ook aanwezig.

We kunnen dus concluderen dat de overheid met deze tussentijdse maatregel een rem zet op de ontwikkeling van de warmtepomp. Daarmee bewijst het ministerie met het oog op de energietransitie niet alleen de warmtepomp-industrie een slechte dienst, maar iedereen die snapt dat we vooruit moeten.